Özet
FEN KONULARINDAKİ KAVRAM YANILGILARININ BELİRLENMESİ: TGA YÖNTEMİ VE ÖRNEK ETKİNLİKLER
Fen dersleri pekçok soyut kavramı içermektedir. Bu kavramların öğrenciler
tarafından anlaşılmasına ilişkin çok sayıda çalışma bulunmaktadır. Ülkemizde
öğrencilerdeki kavram yanılgılarının belirlenmesinde dünyadaki çalışmalara oranla
sınırlı sayıda yöntemlerden yararlanıldığı görülmektedir. Özellikle etkili kavram
öğretiminin sağlanmasının öğrencilerin kavramlar hakkındaki mevcut durumlarının
bilimsel olarak belirlenmesine bağlı olduğu dikkate alındığında ilgili yöntemlerin
tanınması ve kullanılması daha da önem kazanmaktadır. Literatürde belirtilen
yöntemlerden biri olan Tahmin-Gözlem-Açıklama (TGA) yöntemi, öğrencilerin yapılan
etkinliklerde geçen olayların sonucunu tahmin etme, bu tahminlerini doğrulama,
gözlemlerini tanımlama ve yaptıkları tahmin ve gözlemler arasındaki çelişkilerini
giderme gibi faaliyetleri içermektedir. Bu çalışmanın amacı, TGA yöntemini
araştırmacılara ve öğretmenlere tanıtmak ve bu yönteme uygun lise sınıflarında
“Elektromanyetizma, Kaynama ve Fotosentez” konularında örnek birer etkinlik
geliştirmektir. Bu amaç kapsamında etkinliklerin geliştirileceği konuların belirlenmesine
yönelik olarak fizik, kimya ve biyoloji öğretmenleri ve bu dersleri alan öğrencilerle
mülakatlar yürütülmüştür. Mülakatlardan elde edilen veriler ışığında ilgili konularda
öğrencilerin kavram yanılgılarını ortaya çıkarmaya yönelik TGA yöntemine uygun birer
etkinlik geliştirilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kavram Yanılgıları, Anlama Düzeyleri, TGA Yöntemi